Tên tắt : RF

Tên chính : Rheumatoid Factor

Xét nghiệm liên quan : ANA, Autoantibodies, CCP (Cyclic Citrullinated Peptide Antibody), ESR, CRP, ENA panel, Synovial Fluid Analysis

Xét nghiệm này phát hiện và đo các yếu tố dạng thấp (RF) trong máu. RF là một kháng thể tự sinh ( autoantibodies ), là một protein  IgM (globulin miễn dịch M) được sản xuất bởi hệ thống miễn dịch của cơ thể. Kháng thểtự sinh tấn côngcác mô của chính mình,nhận định nhầm lẫn các mô là "ngoại lai." Vai trò sinh học của RF chưa được hiểu rõ, sự hiệndiện của nó là hữu ích như là một chỉ báo về hoạt động của viêm và tự miễn dịch.

Xét  nghiệm RF là một thử nghiệm có giá trị để khẳng định viêm khớp dạng thấp (RA) hoặc hội chứng Sjogren, nhưngnó có thể dương tính trong các bệnh lý khác. Khoảng 75% những người bị RA và 60-70% của những người bị hội chứngSjogren sẽ có xét nghiệm RFdương tính. Tuy nhiên, RF cũng có thể được phát hiện ở những người bị một loạt các rối loạn khác, chẳng hạn như nhiễm trùng dai dẳng do vi khuẩn, virus và ký sinh trùng, và bệnh ung thư nhất định. Đôi khicũng có thể được nhìn thấy ở những người bị bệnh phổi, bệnh gan, bệnh thận, và cũng có thể được tìm thấy ở những người khỏe mạnh với một tỷ lệ phần trăm nhỏ .

Xét nghiệm được sử dụng như thế nào?

Xét nghiệm RF được sử dụng chủ yếu để giúp chẩn đoán viêm khớp dạng thấp (RA) hoặc hội chứng Sjogren và để giúp phân biệt chúng với các bệnh viêm khớp khác hoặc các bệnh lý khác gây ra triệu chứng tương tự. Trong khi chẩn đoán của RA và hội chứng Sjogren phụ thuộc rất nhiều vào hình ảnh lâm sàng, thì một số trong những dấu hiệu và triệu chứng có thể không có mặt hoặc không điển hình, đặc biệt là  trong giai đoạn đầu các bệnh này. Hơn nữa, các dấu hiệu và triệu chứng không phải  luôn luôn được xác định rõ ràng vì những người có các bệnh này cũng có thể có rối loạn mô liên kếthay bệnh lý khác, như hiện tượng Raynaud, xơ cứng bì, rối loạn tuyến giáp tự miễn , và lupus ban đỏ hệ thống. Xét nghiệm RF là một trong số những công cụ có thể được sử dụng để giúp thực hiện một chẩn đoán khi nghi ngờ bị RA hoặc hội chứng  Sjorgren .

Xét nghiệm RF có thể được chỉ định cùng với xét nghiệm liên quan đến tự miễn dịch khác, chẳng hạn như một ANA (kháng thể kháng nhân), và các dấu hiệu khác của viêm, chẳng hạn như CRP (C-reactive protein) và ESR (tỉ lệ lắng đọng hồng cầu), cũng như CBC (Complete Blood Count,đếm tế bào máu toàn phần) để đánh giá các tế bào máu của cơ thể.Xét nghệm ACCP (Cyclic Citrullinated peptide antibody) là thử nghiệm tương đối mới có thể giúp phát hiện sớm RA, có thể được chỉ định nếu RF  âm tính.

Xét  nghiệm RF cũng có thể được chỉ định, cùng với các xét nghiệm như Anti-SS-A và anti-SS-B để giúp chẩn đoán hội chứng Sjogren.

Khi nào được chỉ định?

Thử nghiệm RF có thể được chỉ định khi một người có dấu hiệu của RA. Các triệu chứng có thể bao gồm đau, nóng, sưng, cứng các khớp vào buổi sáng , các nốt dưới da, và nếu bệnh đã tiến triển, hình ảnh trên X-quang cho thấy viêm sưng nang khớp và mất sụn và xương. Xét nghiệm RF có thể được lặp đi lặp lại khi thử nghiệm đầu tiên âm tính và triệu chứng không giảm.

Xét nghiệm RF cũng có thể được chỉ định khi bệnh nhân có triệu chứng gợi ý hội chứng Sjogren. Các triệu chứng có thể bao gồm rất khô miệng và mắt, da khô, đau khớp và cơ.

Kết quả thử nghiệm có ý nghĩa gì?

Kết quả xét nghiệm RF phải được phối hợp với các triệu chứng lâm sàng và tiền sử bệnh để chẩn đoán RA, hội chứng Sjogren, hoặc điều kiện khác.

Ở những người có triệu chứng và dấu hiệu lâm sàng của viêm khớp dạng thấp, sự hiện diện của nồng độ RF tăng đáng kể cho biết người đó có khả năng bị RA. Ở những người có các triệu chứng của hội chứng Sjogren, nồng độ RF tăng đáng kể cho biết người đó có khả năng bị hội chứng  Sjogren.

Một kết quả xét nghiệm RF âm tính không loại trừ RA hoặc hội chứng Sjogren. Khoảng 20% ​​những người bị RA và những người có hội chứng Sjogren có xét nghiệm  RF âm tính và / hoặc có thể có mức độ RF rất thấp .

Kết quả xét nghiệm RF dương tính cũng có thể được nhìn thấy ở người khỏe mạnh và ở những người có bệnh lý như: viêm nội tâm mạc, lupus ban đỏ hệ thống (lupus), bệnh lao, giang mai, sarcoidosis, ung thư, nhiễm virus, hoặc bệnh gan, phổi, thận . Xét nghiệm RF không được sử dụng để chẩn đoán hay theo dõi các bệnh lýnày.

Điều gì khác nên biết?

Tần số kết quả RF dương tính giả (xảy ra ở những người không có RA hay hội chứng Sjogren) tăng lên theo tuổi tác.

Câu hỏi phổ biến 

1. Một kết quả RFcao, có nghĩa là tôibị bệnh viêm khớpở giai đoạn nặng?

Nồng độ RF cao, có thể kéo dài hoặc biến động mà không nhất thiết phải tương quan với mức độ nghiêm trọng của cácdấu hiệu hoặc triệu chứng. số lượng kháng thể tự sinh cao thường được tìm thấy ở những người bị viêm khớp dạng thấpđang hoạt động, Nồng độ RFcao cũng có thể là kết quả của hội chứng Sjogren hay các tình trạng viêm khác. Mức độRFtăng trong máu của bạn cũng có thể bạn bị viêm nội tâm mạc, lupus ban đỏ hệ thống (lupus), bệnh lao, giang mai,sarcoidosis, ung thư, nhiễm virus, hoặc một căn bệnh, phổi, gan hoặc thận.

2. Có phải tất cả mọi người cần phải xét nghiệm RF?

Xét nghiệm RF không được chỉ định thường quy. Hầu hết mọi người sẽ không bao giờ cần phải thực hiện xét nghiệm RF.

3. Tôi có thể có viêm khớp và không có viêm khớp dạng thấp (RA)?

Có, bạn có thể có một dạng khác của viêm khớp, chẳng hạn như viêm xương khớp. Viêm xương khớp là hình thức phổbiến nhất của viêm khớp ở Mỹ và có liên quan với quá trình lão hóa,gây thiệt hại, tổn thương khớp, không có sự hủy diệttế bào tự miễn dịch.

4. Xét nghiệm RF có thể được thực hiện ở phòng khám của bác sĩ của tôi?

Nó có thể được thực hiện ở một số phòng khám của bác sĩ (định tính), nhưng đa số thử nghiệm được thực hiện ở phòng thí nghiệm.